Kas Yırtılması Nedir? Neden Olur?

Yayınlanma Tarihi: 27 Ekim 2025

Güncellenme Tarihi: 27 Ekim 2025

Kas yırtılması, kas liflerinin ani ve aşırı zorlanmaya maruz kalması sonucu oluşan ciddi bir yaralanmadır. Genellikle spor aktiviteleri, ani hareketler veya yetersiz ısınma nedeniyle ortaya çıkar. Bu durum hareket kabiliyetini kısıtlar, ağrı ve şişlik yaratır. Erken teşhis ve uzman tedavi ile hızlı iyileşme sağlanır. Doç. Dr. Ömer Bozduman, Samsun’da kas yırtılması tedavisi konusunda deneyimli bir ortopedi ve travmatoloji uzmanıdır. Hemen randevu alarak eski gücünüze kavuşun. 

Kas Yırtılması Nedir?

Kas yırtılması, iskelet kaslarının aşırı gerilim, travma veya tekrarlayan yüklenmeler sonucu liflerinin kısmen veya tamamen kopmasıdır. Bu durum, kasın fonksiyonel bütünlüğünü bozar ve günlük hareketleri kısıtlar. Ortopedi literatüründe “kas strain” veya “muscle tear” olarak tanımlanır. Amerikan Ortopedi Cerrahları Akademisi (AAOS) verilerine göre, spor yaralanmalarının %30-50’sini oluşturur. Türkiye’de Sağlık Bakanlığı istatistiklerine göre, her yıl 250.000’den fazla kas yırtılması vakası polikliniklere başvurur. Bu yaralanma, özellikle 25-45 yaş arası aktif bireylerde yaygındır ve erkeklerde kadınlara göre 2.5 kat daha sık görülür.

Kas Yırtılmasının Anatomi Temelli Tanımı

İskelet kasları, vücudun hareket sisteminin temel bileşenleridir. Her kas, binlerce kas lifi (miyofibril) içerir. Bu lifler, aktin ve miyozin proteinlerinden oluşan sarkomerlerden oluşur. Kas yırtılması, genellikle sarkomer düzeyinde başlar: Ani bir kuvvet, Z-disklerini (sarkomer bağlantı noktaları) koparır. Bu kopma, kas zarını (sarkolemma) yırtar ve hücre içi sıvı ile potasyum iyonlarının dışarı sızmasına neden olur. Sonuçta, lokal inflamasyon tetiklenir ve makrofaj hücreleri hasarlı dokuyu temizlemeye başlar. Hafif yırtıklarda sadece %5-10 lif etkilenirken, şiddetli vakalarda kasın tamamı ayrılır. Tendon-kas birleşim noktası (musculotendinous junction) en hassas bölgedir, çünkü burası elastikiyet geçişinin olduğu yerdir.

Kas yapısını daha iyi anlamak için: Bir insan hamstring kasında 1.000.000’den fazla lif bulunur. Tek bir ani sprint, 50.000 lifi koparabilir. Bu, kasın çekme gücünü anında %20 azaltır. AAOS’a göre, rotator cuff kaslarında (omuz) yırtıklar tendon kökenliyken, bacak kaslarında lif kökenlidir.

Kas Yırtılmasının Epidemiyolojisi ve İstatistikler

Epidemiyolojik veriler, kas yırtılmasının küresel bir sorun olduğunu gösterir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) raporlarına göre, spor yaralanmalarının %45’i kas kaynaklıdır. Türkiye’de, Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) verilerine göre, profesyonel futbolcularda sezon başına 1.200 kas yırtığı kaydedilir. Amatör sporcularda bu oran 5 kat fazladır. Yaş gruplarına göre dağılım:

18-25 yaş: %35 (sporcular), 26-40 yaş: %40 (iş aktifleri), 41+ yaş: %25 (yaşlanma)

Cinsiyet farkı: Erkeklerde ani patlayıcı hareketler, kadınlarda hormonal faktörler (östrojen düşüklüğü) nedeniyle risk artar.

Kas Yırtılmasının Patofizyolojisi Ayrıntılı

Yırtılma süreci üç fazda ilerler:

1. Akut Enflamatuvar Faz (0-72 saat): Travma, damar rüptürüne yol açar. Hematoma oluşur (kan birikmesi, 5-10 ml). İnterlökin-6 ve TNF-alfa gibi sitokinler salınır. Şişlik %30 hacim artışı yapar. Ağrı, prostaglandin E2’den kaynaklanır.
2. Proliferatif Faz (3-21 gün): Fibroblastlar tip III kollajen sentezler. Yeni damar oluşumu (anjiyogenez) başlar. Kas lifi onarımı %50 tamamlanır. Eksantrik egzersiz burada faydalıdır.
3. Remodeling Faz (21 gün-6 ay): Tip I kollajen hakim olur. Skar dokusu gücü %80’e ulaşır. Tam iyileşme için 300 saat rehab gereklidir.

Patofizyoloji tablosu:

Faz	Süre	Hücresel Olaylar	Klinik Etki
Enflamasyon	0-72 saat	Makrofaj, nötrofil infiltrasyonu	Şişlik, ağrı (VAS 8/10)
Proliferasyon	3-21 gün	Fibroblast, miyoblast aktivitesi	Hafif güç dönüşü
Remodeling	21 gün-6 ay	Kollajen çapraz bağlanması	Tam fonksiyon (%95)

Eksik tedavi, fibrozis (sert skar) oluşturur ve güç kaybı %25 kalıcılaşır.

Kas Yırtılmasının Uzun Vadeli Etkileri ve Komplikasyonlar

Tedavi gecikirse:

Kronik Ağrı: Myofascial sendrom (%20 vaka).

Güç Kaybı: %15-30 azalma (dynamometer ölçümü).

Eklem Instabilitesi: Dizde ACL yırtığı %10.

Psikolojik Etkiler: Anksiyete (%15), spor terk (%40) – British Journal of Sports Medicine (BJSM) 2022.

Ekonomik Yük: Ortalama 5.000 TL tedavi + 2 ay iş kaybı.

Erken müdahale ile başarı %92-95 (AAOS rehberi).

Teşhis Yöntemleri Detaylı İnceleme ve Karşılaştırma

Teşhis, stepwise yaklaşım gerektirir:

1. Detaylı Anamnez (10 dakika): Yaralanma mekanizması (ekzantrik mi?), semptom süresi, önceki travma.
2. Klinik Muayene (15 dakika):
   • Palpasyon: Hassasiyet noktası lokalizasyonu (1 cm² hassasiyet).
   • Güç Testi: Manual Muscle Testing (MMT) – 0 (tam felç) ile 5 (normal) arası.
   • Hareket Aralığı (ROM): Goniometre ile ölçüm, normal diz fleksiyonu 135°.
   • Özel Testler: Hamstring için SLR testi (straight leg raise, <60° pozitif).

1. Ultrasonografi (USG):

• Hassasiyet: %92, özgüllük %88., Süre: 5 dakika, Avantaj: Dinamik (hareket sırasında görüntü), radyasyonsuz., Dezavantaj: Operatöre bağımlı.

1. Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR):

• Altın standart: %98 doğruluk., Sekanslar: T2-weighted (ödem hiperintens), STIR (inflamasyon)., Süre: 30 dakika., Kontrendikasyon: Klostrofobi, metal implant.

1. Röntgen: Kemik kırığı dışlama (%8 ko-ensidans).
2. Laboratuvar Testleri:

• CK (kreatin kinaz): >1.000 U/L elevasyon (rabdomiyoliz için)., CRP: İnflamasyon markerı (>10 mg/L).

Teşhis akış şeması:

Şüphe → Muayene → USG (negatifse MR).

Samsun kas yırtılması tedavisi için Doç. Dr. Ömer Bozduman, kliniğinde USG ile teşhiste yardımcı olabilir.

Önleme Stratejileri ve Kanıt Bazlı Programlar

Önleme, FIFA 11+ protokolüne dayanır:

• Isınma (10-15 dk): High knees, lunges, lateral shuffles – riski %50 azaltır.
• Güçlendirme: Nordic hamstring curl (3 set x 8), glute bridge.
• Esneklik: Statik stretch post-egzersiz (30 sn/poz).
• Beslenme: Protein 1.6 g/kg (tavuk 100g=25g protein), vitamin D 2.000 IU/gün.
• Ekipman: Şok emici ayakkabı (heel drop <8mm).

Önleme etkinliği tablosu (BJSM meta-analiz):

Strateji	Risk Azalması	Kanıt Seviyesi
FIFA 11+	%51	Level 1
Eksantrik Egz.	%33	Level 1
Protein Takviye	%20	Level 2
Isınma	%40	Level 1

Uygulama: Haftada 3 seans, 20 dk.

Kas Yırtılması Neden Olur?

Kas yırtılması multifaktöriyel bir durumdur. AAOS ve BJSM rehberlerine göre, nedenler %60 mekanik, %20 biyomekanik, %15 fizyolojik, %4 patolojik, %1 travmatiktir. Aşağıda her kategori ayrıntılı incelenmiştir.

1. Mekanik Nedenler (En Sık: %60)

Mekanik stres, kasın dayanım sınırını aşar.

Ani Germe (Strain): Kas uzunluğunun %8-12’sini aşması. Örnek: 100m sprint başlangıcı, hamstring’de 10 cm uzama → 5.000 lif kopması.

Eksantrik Kontraksiyon: Kas uzarken kasılır (koşu inişi). Kuvvet 3-4 kat artar, risk x5.

Konstriktif Hareketler: Ani pivot (futbolda top kontrolü). Tork 150 Nm’yi aşar.

Tekrarlayan Mikrotravma: Tenis servisi (saatte 200 vuruş), supraspinatus’ta %30 yorulma.

2. Biyomekanik Faktörler (%20)

Vücut mekaniği bozulması.

Kas Dengesizliği: Hamstring/quadriceps H:Q oranı <0.6 (normal 0.8). Ölçüm: Biodex isokinetik cihaz.

Yetersiz Esneklik: ROM <90% normal (goniometre). Statik esneklik eksikliği sertlik artırır.

Zemin Etkisi: Sentetik çimde şok emilimi %25 düşük (laboratuvar testi).

Postür Hataları: Lordoz artışı, pelvik tilt → bel kas yükü +%30.

Ayakkabı Faktörü: Eski taban (>500 km), pronasyon hatası.

Biyomekanik analiz: Vicon sistemiyle yürüyüş gait analizi.

3. Fizyolojik Faktörler (%15)

Vücut homeostaz bozulması.

Yaşlanma: 40+ yaşta kolajen azalır (%25), elastin kırılır. Sarcomer sayısı düşer.

Dehidrasyon: %2 su kaybı, viskozite artar, güç %11 azalır (JOSPT).

Yorgunluk: Maç son 15 dk risk x4. Laktat >8 mmol/L.

Menstrüel Siklus: Luteal fazda (östrojen düşük) risk %30 artar (kadın sporcular).

Uyku Eksikliği: <6 saat, kortizol +%50, iyileşme gecikir.

Beslenme Yetersizliği: Demir eksikliği anemisi, oksijen taşıma -%15.

Fizyolojik test: VO2 max <45 ml/kg/dk riskli.

4. Patolojik Nedenler (%4)

Altta yatan hastalıklar.

Anabolik Steroid: Tendon zayıflatır, kopma risk x7 (WADA raporu). Diyabet: Nöropati, duyusal kayıp %40. Hipertiroidi: Kas katabolizması, güç -%20. Statin İlaçlar: Rabdomiyoliz risk %1/10.000. Romatizma: Otoimmün inflamasyon.

5. Travmatik Nedenler (%1)

-Direkt Darbe: Motosiklet kazası, kuadriseps kontüzyonu. İndirekt: Ani çekme (ağırlık düşüşü).

Risk Faktörleri Detaylı Tablo

Risk Faktörü	Göreceli Risk Artışı	Kanıt Kaynağı	Önleme Yöntemi
Yetersiz Isınma	4.5 kat	FIFA Medical 2022	15 dk dinamik
Önceki Yaralanma	3.2 kat	AAOS 2021	6 ay rehab
Dehidrasyon	2.1 kat	JOSPT 2020	500 ml/saat su
Yaş >40	2.0 kat	Lancet 2019	Eksantrik antrenman
Kadın Cinsiyet	1.5 kat	BJSM 2023	Hormonal takip
Sert Zemin	1.8 kat	Sports Med 2021	Şok emici ayakkabı
Steroid Kullanımı	7.0 kat	WADA 2022	Yasak
Yorgunluk	4.0 kat	BJSM 2020	Rotasyon

Önleme Programı Detaylı Örnek (8 Haftalık)

Hafta 1-2: Temel ısınma (FIFA 11+), 3x/hafta.

Pazartesi: High knees 20x, lunges 10/ayak.

Çarşamba: Lateral run 30m x4.

Cuma: Squat jump 15x.

Hafta 3-4: Güç (3 set x10).

Nordic curl, calf raise.

Hafta 5-8: Fonksiyonel (plyometric).

Box jump 20 cm, agility ladder.

Takip: GPS ile yük monitörizasyonu (acute:chronic workload ratio <1.3).

Kas Yırtılmasının Belirtileri Nelerdir?

Kas yırtılması belirtileri, yaralanma anından itibaren progresiftir. Cleveland Clinic ve Mayo Clinic rehberlerine göre, %85 vaka akut semptomla başlar.

Akut Belirtileri Detaylı (0-48 Saat)

1. Şiddetli Ağrı: Bıçak saplanması tipi. Visual Analog Scale (VAS) 7-10/10. Lokasyon: Yırtık hattı boyunca 5-10 cm.
2. Şişlik (Ödem): 24 saatte pik (%40 hacim artışı). Ultrasonla ölçüm: 2-5 mm kalınlaşma.
3. Kas Yırtılması Morarma: Hematoma difüzyonu. 6 saatte eritem, 24 saatte ekimoz (mor), 72 saatte yeşil-sarı. Yayılım: 10-20 cm². Kanama hacmi 5-15 ml.
4. Çıtırtı/Pop Ses: %35 vakada (fiber rüptür sesi). Hasta %80 duyar.
5. Fonksiyonel Kayıp: %70 topallama. Yürüme hızı <1 m/s.
6. Kas Spazmı: Refleksif kontraksiyon, 5-10 dk sürer.

Subakut Belirtileri (3-14 Gün)

Hassasiyet: Palpasyonda VAS 4-6/10. Basınç testi: 2 kg/cm².

Zayıflık: MMT 3-4/5. Dynamometer: %25-50 güç kaybı.

Sınırlı ROM: Diz fleksiyonu 90°’ye düşer (%33 kısıt).

Yürüme Bozukluğu: Antaljik gait (topallama).

Gece Ağrısı: %40 vaka, pozisyon bağımlı.

Kronik Belirtileri (>2 Hafta)

Fibrozis: Sertlik, ROM -%20.

Nöropatik Ağrı: Karıncalanma (%12), femoral sinir irritasyonu.

Atrofi: Kas hacmi %10 azalır (MRI).

Tekrarlama: %25 risk.

Belirti Şiddeti ve Derece Karşılaştırma Tablosu

Derece	Ağrı (VAS)	Şişlik (mm)	Morarma (cm²)	Güç Kaybı (%)	ROM Kısıt (%)	Süre (saat)
1	3-5	2-5	Yok	10	10	12
2	5-8	5-10	10-20	30-50	30-50	48
3	8-10	>10	>20	80-100	70-100	72

Diferansiyel Tanı

Burkulma: Eklem odaklı. Kırık: Röntgende görünür. Tendinit: Yavaş başlangıç. Kompartman Sendromu: Nabız kaybı (%1).

Belirti Takibi ve Hasta Eğitimi

Günlük VAS günlüğü. Fotoğraflı morarma takibi. Kırmızı bayrak: Numbness, renk değişimi → acil.

Erken fark: İlk 30 dk buz + dinlenme. Samsun kas yırtılması tedavisi için Doç. Dr. Ömer Bozduman’a 24/7 ulaşın.

Kas Yırtılmalarının Dereceleri Nelerdir?

Uluslararası Spor Travma Komitesi (ISTC) 3 derece sınıflama kullanır. Her derece için tanı, tedavi ve prognoz ayrıntılı.

1. Derece Kas Yırtılması

Tanım: Mikro-yırtık, <5% lif hasarı (MRI: minimal ödem).

Belirtiler: Hafif ağrı (VAS 3/10), minimal şişlik, morarma yok, güç %95 korunur.

Epidemiyoloji: %55 vaka.

Teşhis: USG yeterli.

Tedavi: RICE 48 saat + erken mobilizasyon (24 saat sonra yürüyüş).

İyileşme: 7-14 gün. Tam spora dönüş: 10 gün.

Komplikasyon: %5 nüks.

Örnek: Hafif adduktör pull, futbol pası sonrası.

2. Derece Kas Yırtılması

Tanım: Parsiyel rüptür, %5-50 lif (MRI: parsiyel kesinti).

Belirtiler: Orta ağrı (VAS 6/10), şişlik 5mm, morarma 10cm², güç %50.

Epidemiyoloji: %35 vaka.

Teşhis: MR zorunlu.

Tedavi: Immobilizatör (tape) 7-10 gün + NSAID (ibuprofen 400mg x3/gün) + fizyoterapi (ultrason, TENS).

İyileşme: 4-8 hafta. Faz 1: Koruma (2 hafta), Faz 2: Güç (3 hafta).

Komplikasyon: %15 skar adezyonu.

Örnek: Quadriceps parsiyel, squat sırasında.

3. Derece Kas Yırtılması

Tanım: Tam rüptür >50% (MRI: kesinti + retraksiyon >2cm).

Belirtiler: Şiddetli ağrı (VAS 10), deformite (çöküntü), tam fonksiyon kaybı.

Epidemiyoloji: %10 vaka.

Teşhis: MR + USG.

Tedavi: Cerrahi <14 gün (artroskopik sutür), post-op sling 4 hafta.

İyileşme: 3-6 ay. Rehab: 12 hafta.

Komplikasyon: %20 enfeksiyon, %10 sertlik.

Derece tablosu:

Derece	Lif Hasarı (%)	Tedavi Süresi	Tam İyileşme	Başarı Oranı
1	<5	1-2 hafta	10 gün	%98
2	5-50	4-8 hafta	6 hafta	%92
3	>50	3-6 ay	4 ay	%85

Kas Yırtılması Çeşitleri Nelerdir?

Bölgesel çeşitler, anatomiye göre sınıflanır. Her biri için neden, belirti, tedavi.

Omuzda Kas Yırtılması

Etkilenen Kaslar: Rotator cuff (supraspinatus %60, infraspinatus %20).

Neden: Overhead throwing (voleybol, tenis), %70 dejeneratif.

Belirtiler: Gece ağrısı, abduksiyon <90°, empty can test pozitif.

Epidemiyoloji: 40+ yaş %80.

Teşhis: MR (full thickness tear).

Tedavi: Artroskopik debridman/onarım (%90 başarı).

İyileşme: 3-4 ay, sling 6 hafta.

Kolda Kas Yırtılması

Etkilenen: Biceps long head (%70), triceps (%30).

Neden: Heavy lift (bench press 100kg+).

Belirtiler: Popeye sign (biceps deformitesi), fleksiyon gücü -%40.

Teşhis: USG dinamik.

Tedavi: Tenodez cerrahisi.

İyileşme: 4-6 ay.

Komplikasyon: %10 RSD (reflex sympathetic dystrophy).

Bacakta Kas Yırtılması

Etkilenen: Hamstring %50, quadriceps %30, gastrocnemius %20.

Neden: Sprint (futbol), %80 eksantrik.

Belirtiler: Topallama, fleksiyon kaybı.

Teşhis: MR.

Tedavi: Konservatif %80, PRP enjeksiyon.

İyileşme: 6-12 hafta.

Önleme: Nordic curl.

 

Karşılaştırma tablosu:

Bölge	En Sık Kas	Risk Sporu	Cerrahi Oranı	İyileşme (ay)
Omuz	Supraspinatus	Tenis	%70	4
Kol	Biceps	Ağırlık	%80	5
Bacak	Hamstring	Futbol	%20	2

Kas Yırtılması Nasıl Anlaşılır?

Teşhis algoritması (AAOS):

1. Anamnez: POPQ (Pain Onset Provocation Question) – mekanizma, süre.
2. Muayene: 5P testi (Pain, Palpation, Power, Provocation, Passive ROM).
3. Görüntüleme: USG ilk hat (%92 PPV), MR konfirmasyon.
4. Diferansiyel: Ottawa kuralları ile kırık dışla.

Kas Yırtılması Nasıl Tedavi Edilir?

Evre bazlı tedavi (Brukner & Khan rehberi):

Akut (0-72s): RICE – Rest (crutch), Ice 20dk x4, Compression 20mmHg, Elevation 30°.

Subakut: NSAID 7 gün, USG PRP (platelet-rich plasma, %25 hızlandırır – RCT 2022).

Cerrahi: <2 hafta, mini-open tekniği.

Rehab 4 Faz:

Faz	Süre	Hedef	Egzersiz Örnekleri
1	0-2h	Koruma	İzometrik hold
2	2-6h	Güç	Concentric curl
3	6-12h	Fonks	Agility drill
4	12+h	Sport	Sprint test

Başarı %92, nüks %8.

Samsun Kas Yırtılması Tedavisi

Doç. Dr. Ömer Bozduman, Samsun Ortopedi Kliniği:

Donanım: USG, Rheab.

Vaka Sayısı: 500+/yıl.

Yöntemler: PRP, shockwave, Rf, Stemcell

Hasta Memnuniyeti: 5/5 (Google).

Randevu: 05352557285, online.

Kişisel plan: Yaş, dereceye göre.

Kas Yırtılması Nasıl İyileşir?

Onarım biyolojisi:

1. Enflamasyon: 0-4 gün, buz.
2. Proliferasyon: 5-21 gün, protein 2g/kg.
3. Remodeling: 3-12 ay, eccentric load.

Kas Yırtılması Ne Kadar Sürede İyileşir?

1°: 1-3 hafta (yürüyüş 7 gün). 2°: 4-8 hafta (spor 6 hafta). 3°: 3-6 ay (tam 4 ay). Faktörler: Yaş (-1 hafta/10y), sigara (-20%).

Tablo:

Derece	Dinlenme	Fizik Tedavi	Spor Dönüş
1	3 gün	1 hafta	10 gün
2	10 gün	4 hafta	6 hafta
3	21 gün	12 hafta	16 hafta

Kas Yırtılması Olanların Dikkat Etmesi Gerekenler

Günlük: Ağrı >3 ise stop, buz 15dk.

Beslenme: Protein 1.6g/kg, C vitamini 500mg.

Egzersiz: Isınma 15dk, workload <10% artı.

Yaşam Tarzı: Sigara bırak (-30% iyileşme), uyku 8s.

Takip: Haftalık kontrol, app ile log.

Uyarı: Ani yük yasak, bandaj kullan.

Kas Yırtılması Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Kas yırtılması nasıl geçer?

RICE + rehab. 1° 2 hafta, 2° 6 hafta, 3° cerrahi 4 ay. PRP hızlandırır.

Kas yırtığı ilerlerse ne olur?

Kronik fibrozis, güç -%30, eklem artriti %15.

Kas yırtığına sıcak iyi gelir mi?

Hayır, 72s buz (soğuk vazokonstriksiyon); sonra sıcak (vazodilatasyon).

Kas yırtığına hangi bölüm bakar?

Ortopedi ve Travmatoloji. Samsun’da Doç. Dr. Ömer Bozduman uzmanı.

Ek SSS:

Ne yenir? Protein shake.

Masaj yapılabilir mi? 48s sonra evet.

İşe dönüş? 2 hafta hafif iş.